Ang ini nga primer sa SPLIT magahatag sang pangkabilugan nga paglantawan sa mga mayor nga elemento sang proyekto kag magapatpat sang mga risgo nga pagadal-on sa kinamatarong sang mga mangunguma–tuga sang desinyo sang proyekto kag implementasyon sini. Ini ang ginpabakud mismo sang mga resulta sang pagpanalawsaw nga ginpatigayon sa lima (5) ka mga lokal nga organisasyon sang mga mangunguma sa Probinsya sang Negros Occidental sang nagligad nga Agosto tuig 2023. Ginhatagan tum-ok sang mga focus group discussion upod sa 70 ka katapu sang mga nasiling nga organisasyon ang militarisado nga pagpatuman sang SPLIT sa ila mga komunidad kag ang makahalalit nga epekto sini sa kabuhi kag palangabuhin-an sang mga pumuluyo. Ang Negros Occidental nagalaragway sang matuod nga kahimtangan kag mga kamatu-oran sang pagpatuman sang SPLIT nga nakabase sa oligarkiya, paghimakas sang mga mangunguma batuk sa mga agalon mayduta, kag makahas nga pagpanglupig sang Estado.
Ang ini nga primer nagatapos sa panawagan nga ipatuman ang matuod-tuod nga reporma sa duta imbes sang SPLIT, para sa katumanan sang madugay na nga panawagan sang mga mangunguma para sa ila kinamatarung sa pagkontrolar kag pagpanag-iya sang duta. Ang ini nga kinamatarung esensyal sa pagduso sang soberanya sa pagkaon kag mga kolektibo nga praktika sa panguma.
This Hiligaynon version was based on, "Decoding the World Bank's SPLIT Project in the Philippines: Resisting Agrarian Injustice."
